By Lips&Heels 
Robert Redford (1936–2025) bio je američki glumac, režiser, producent i aktivista, koji je ostavio neizbrisiv trag u istoriji svetske kinematografije. Njegova karijera trajala je više od šest decenija, a pored filmske slave bio je i osnivač Sundance festivala, čime je promenio tok nezavisne filmske industrije.
Rani život i detinjstvo
Rođen kao Charles Robert Redford Jr. 18. avgusta 1936. u Santa Monici, Kalifornija, odrastao je u skromnoj porodici. Njegov otac bio je računovođa, dok je majka bila domaćica. Veliki gubitak u mladosti bio je smrt njegove majke, kada je Redford imao samo 18 godina.
Tokom studija izgubio je stipendiju na University of Colorado zbog lošeg uspeha i problema sa alkoholom, nakon čega odlazi u Evropu. Tamo se bavio slikanjem u Parizu i studirao umetnost u Firenci, ali ga je sudbina ipak odvela u glumu.
Početak glumačke karijere
Redford je započeo karijeru na Broadwayu, gde se istakao u predstavi Barefoot in the Park (1963). Filmsku slavu stekao je 1969. godine u kultnom vesternu „Butch Cassidy and the Sundance Kid“, u kojem je glumio zajedno sa Paulom Newmanom.
Tokom 70-ih i 80-ih, Redford je postao jedan od najvećih holivudskih glumaca, sa ulogama u filmovima:
-
The Sting (1973) – dobitnik Oskara za najbolji film,
-
All the President’s Men (1976) – politički triler o aferi Watergate,
-
The Way We Were (1973) – romantična drama sa Barbrom Streisand,
-
Out of Africa (1985) – epska ljubavna priča koja je osvojila više Oskara.
Režija i Oskari
Redford je debitovao kao režiser filmom „Ordinary People“ (1980), koji je osvojio četiri Oskara, uključujući i nagradu za najboljeg režisera. Kasnije je režirao i filmove A River Runs Through It (1992), Quiz Show (1994) i The Horse Whisperer (1998).
Njegov režiserski stil bio je prepoznatljiv po emotivnom pristupu, humanizmu i istraživanju moralnih dilema.
Sundance festival i aktivizam
Godine 1981, Redford osniva Sundance Institute i Sundance Film Festival, koji je ubrzo postao najvažniji događaj za nezavisne filmove. Mnogi današnji veliki reditelji i glumci započeli su karijeru upravo na Sundanceu.
Bio je i strastveni ekološki aktivista – ulagao je u očuvanje prirode i zagovarao borbu protiv klimatskih promena.
Za svoj doprinos umetnosti i društvu, dobio je brojna priznanja, među kojima i Predsedničku medalju slobode (2016).
Privatni život
Robert Redford bio je dva puta oženjen. Sa prvom suprugom Lolom Van Wagenen imao je četvoro dece. Nažalost, njihov sin Scott preminuo je ubrzo nakon rođenja. Drugi brak sklopio je 2009. godine sa Sibylle Szaggars, nemačkom umetnicom.
Smrt i nasleđe
Robert Redford je preminuo 16. septembra 2025. godine u svom domu u Sundanceu, Utah, u 89. godini života. Porodica je saopštila da je umro u snu, okružen najbližima.
Njegovo nasleđe ostaje neizbrisivo – od nezaboravnih filmskih uloga, preko režiserskih dostignuća, do pionirskog rada na razvoju nezavisne kinematografije.
Zanimljive činjenice o Robertu Redfordu
-
Nadimak mu je bio „Sundance Kid“, po čuvenom filmu.
-
Bio je jedan od prvih glumaca koji je odbijao da se prilagođava tipičnim holivudskim klišeima.
-
Na listi najprivlačnijih muškaraca 20. veka, Redford je često zauzimao visoka mesta.
-
Bio je i talentovan slikar, a umetnost je ostala njegova strast ceo život.
Robert Redford nije bio samo glumac – bio je holivudska ikona, vizionar i aktivista. Njegov rad zauvek će ostati deo istorije filma, a ime će mu živeti kroz generacije koje su inspirisane njegovim delom.